Llyfr newydd: Canrif yn Cofio (gol. Ifor ap Glyn)

Un o gyfrolau'r haf eleni, ac un o nifer sy'n coffáu Elis Evans, neu Hedd Wyn, a chyflafan y Rhyfel Byd Cyntaf, yw Canrif yn Cofio (Gwasg Carreg Gwalch), dan olygyddiaeth Bardd Cenedlaethol Cymru, Ifor ap Glyn.

Yn ei ragymadrodd, mae Ifor yn olrhain y canu helaeth i Hedd Wyn er dydd ei farw ar feysydd Fflandrys yn 1917, gan roi'r corff eang hwnnw o waith yn ei gyd-destun. Gwahoddwyd ymatebion i'r canmlwyddiant gan 17 o feirdd cyfoes hefyd, yn cynnwys Marged Tudur, Menna Elfyn, Ceri Wyn Jones a Twm Morys.

​Mae cerdd gen i yn eu plith hefyd, sef cyfres o englynion milwr a ddaeth i fod yn sgil gwylio, am y canfed tro, un o hysbysebion y British Army ar y teledu un noson, a minnau'n gofyn i mi fy hun ai dysgu gwersi ynteu gogoneddu rhyfel yw'r nod gan lawer eleni.

Nid yw'r byd yn dysgu dim.
Ar ddioddef mor ddiddim
Gwrendy, heb ddysgu'r undim …

---

Canrif yn Cofio (Gwasg Carreg Gwalch), edited by the National Poet of Wales, Ifor ap Glyn, is one of a number of recent publications that commemorate the First World War at the centenary of the death of the poet Elis Evans, or Hedd Wyn, on the fields of Flanders. Ifor's introduction places commemorative poems both past and present in their context alongside new poems by 17 poets, including a poem by me that explores the legacy and glorification of war.