Carol Rybuddiol i'r Byd

Wrandawyr, a hen dywydd y gaea'n llwm dragywydd,
Gwrandewch ar hyn o rybudd yn ufudd iawn gen i:
O gwyliwch! chi'r esgeulus, fe droith hen gêm broblemus
Monopoly'n anhapus eich hoffus ŵyl fach chi.

Deuluoedd cystadleuol, rhowch heibio'r dis bach, bobol,
Segurwch, cenwch garol yn weddol, ewch am nap,
Beth bynnag wnewch-chi, biniwch y gwyrddion dai, gwaharddwch
Y darnau oll a dyrnwch … cewch heddwch wedyn chwap.

Dros ŵyl y geni, gwyliwch! Â'r cardiau siawns na ddawnsiwch,
Whitechapel Road na rodiwch, a pheidiwch â'r straffîg;
Ni ddaw dim oll ond galar o drethu brawd neu gymar,
Neu gyrchu mam i garchar yn ddiedifar ddig.

Rhaid cofio, wedi'r cyfan, ei bod hi'n ŵyl y baban,
Er Brexit a'i figitian, mae'r gaea'n mynd i'r gell;
Add'nedwn, gydeneidiau, i gwrdd o gylch y byrddau
Yn Ionawr, pan gawn ninnau gydchwarae gemau gwell.

---

Fis Rhagfyr 2019 ro'n i'n Fardd y Mis ar BBC Radio Cymru – yr eildro imi gael y fraint, ar ôl mis Ionawr 2016 – a dyma gerdd a ddarllenais i ychydig cyn y Nadolig ar Sioe Frecwast Daniel Glyn ar Radio Cymru C2. Hyd y gwn i, does dim enw ar y mesur hyfryd hwn, a ddefnyddid o'r ail ganrif ar bymtheg ymlaen, yn bennaf ar gyfer carolau Mai.

---

I was BBC Radio Cymru's Bardd y Mis – poet of the month – in December 2019 (following a first stint in January 2016), and this is one of the poems I read during the month. It was on Daniel Glyn's breakfast show on Radio Cymru C2, and is a warning against the terrible perils of playing Monopoly with long-suffering members of your family over the Christmas holidays.