Y Gofeb
yn ganmlwydd oed Pan sylla’ i o’r ’stafell dop Dros do pob tafarn, tŷ a siop, Mi wela’ i’r llechi llwyd i gyd Fel môr yn rowlio i ben draw’r byd. Ac ar ôl syllu’n ddigon hir, Mae’n hawdd anghofio ble mae’r tir, Ond ar y gorwel, dacw’r tŵr Disymud uwch y dilyw dŵr. Ac ar y brig un angel sy, A deiliach yn ei dwylo cry’, Ac mae hi’n dawnsio ar un droed Yng ngheg y gwynt grymusa’ ’rioed. Cwch bach o beth yw calon, A bywyd ydi’r eigion, Be wnei-di pan ddaw’r tonnau’n lân I dorri styllod cwch yn fân? Wel, cwyd dy ben Uwch trais a sen, Mae’r angel dros y toeon tamp Yn gloywi ’leni fel tae’n lamp. Goleudy yw hon i galon dyn, A heddwch ydi’r golau sy’n Disgleirio ohoni, wynt a glaw, Yn obaith inni, waeth beth ddaw. |
Cerdd yw hon i'r gofeb ryfel drawiadol ar benrhyn y castell yn Aberystwyth. Gan mlynedd yn ôl, yn 1923, agorwyd y gofeb o waith y cerflunydd o fri Mario Rutelli i nodi aberth milwyr y Rhyfel Mawr. Yr unig ffordd i sicrhau na all yr un erchyllterau ddigwydd eto yw drwy wneud heddwch yn flaenoriaeth.
Hoffwn ddiolch i Gyngor Tref Aberystwyth am gomisiynu'r gerdd fel rhan o brosiect Bardd y Dref, i'r ffotograffydd a'r gwneuthurwr ffilmiau Scott Waby am gynhyrchu'r fideo isod ac i'r cynghorydd Emlyn Jones am ddwyn y cyfan ynghyd. Mae fersiwn Saesneg o'r gerdd gen i fan hyn: The Memorial | September 2023. At hynny, mae'n fraint cael y gerdd wedi ei chyfieithu'n ddiweddar i'r iaith Fandarin ac i'r Iseldireg. Mae'r fersiwn Mandarin, a gyfieithwyd gan yr Athro Xingguo Li, i'w glywed ar y fideo isod. Mae'r fersiwn Iseldireg, a gyfieithwyd gan Margriet Boleij a Mary Burdett-Jones, ar gael fan hyn: lluniadau.com/nl/elementor-3663/.
A poem to the striking war memorial on the castle headland in Aberystwyth, commissioned by Aberystwyth Town Council to mark the memorial's centenary. The English version can be read here: The Memorial | September 2023. It's also a privilege to have the poem recently translated into Mandarin and Dutch. The Mandarin version, translated by Professor Xingguo Li, can be heard on the video above. The Dutch version, translated by Margriet Boleij and Mary Burdett-Jones, is available here: https://lluniadau.com/nl/elementor-3663/.
|