Mis Mai oedd hoff fis Dafydd ap Gwilym, ond eleni mae Mehefin wedi bod yn hael iawn, iawn â'i heulwen, wir! Mae podlediad Clera ar gael, fel arfer, ar SoundCloud ac ar iTunes, a'r tro hwn yn cynnwys sgwrs fer ag Osian Owen, prifardd y Gadair yn Eisteddfod yr Urdd eleni, cerdd newydd – ecsgliwsif, yn wir – gan Mererid Hopwood, a sgwrs â Morgan Owen, un o lenorion y cynllun Awduron wrth eu Gwaith yng Ngŵyl y Gelli eleni. Hynny i gyd a'r holl eitemau arferol – yn cynnwys eitem newyddion doreithiog iawn – a phwnco difyr yn trafod gwaith llenorion Cymraeg oddi cartref (yn cynnwys Elis Gruffudd), gan ofyn y cwestiwn – ar drothwy hunan-alltudiaeth Nei i Lydaw bell – a yw gadael Cymru am gyfnod yn rhoi golwg newydd i lenor ar ei iath a'i wlad.

1. Croeso ac englyn o fawl i Llŷr James (03.30)
2. 04.10 Sgwrs ag Osian Owen, prifardd Cadair yr Urdd
3. 06.40 Pwnco: beirdd a llenorion alltud
4. 20.45 Pos rhif 16 gan Gruffudd a'i Ymennydd Miniog
5. 24.10 Yr Orffwysfa: 'Rhwng Tri a Phedwar' gan Mererid Hopwood
6. 26.35 Sgwrs â Morgan Owen yng Ngŵyl y Gelli
7. 34.55 Llinell Gynganeddol Ddamweiniol y Mis!
8. 41.15 Y Newyddion Heddiw

This month's Clera podcast – available on both SoundCloud and iTunes – includes visits with two of Wales's most popular cultural highlights, the Urdd Eisteddfod and the Hay Festival, as well as new poetry by Mererid Hopwood and, in anticipation of Nei's upcoming sujourn in Brittany for a year from the end of August, a discussion on Welsh writers who have lived and worked far from home, including Dafydd ap Gwilym, William Salesbury and Elis Gruffudd.

Mae rhifyn Mehefin o bodlediad Clera (sy ar gael ar SoundCloud ac ar iTunes) yn glompyn! Fe drion ni'n gorau i gwtogi'r cynnwys, ond y gwir da amdani yw bod toreth enfawr o bethau'n digwydd yn y sîn farddol ar hyn o bryd, yn cynnwys: sgwrs ag Elwyn Williams, gweinyddwr y Fedwen Lyfrau, a gynhaliwyd eleni yng Nghaerfyrddin ddiwedd Mai; recordiad arall o'r Fedwen, y tro hwn o sgwrs am gategori barddoniaeth Llyfr y Flwyddyn rhwng Nei ei hun a Beti George, dau o feirniaid y gystadleuaeth eleni; sgwrs â bardd a anrhydeddwyd yn y Fedwen eleni ac sy wedi lansio cyfrol newydd o gerddi, Cyrraedd a Cherddi Eraill (Barddas), sef y prifardd Alan Llwyd; cerdd newydd gan Fardd Cenedlaethol Cymru, Ifor ap Glyn, o'i gyfrol newydd o gerddi, Cuddle Call? (Gwasg Carreg Gwalch); sgwrs ag Elis Dafydd am ffilm a gynhyrchwyd ganddo'n ddiweddar ar gyfer cynhadledd i ddathlu gwaith y diweddar Gwyn Thomas; a sgwrs ag Idris Reynolds a rhai o aelodau ei ddosbarth cynganeddu am gyfrol newydd o'u gwaith, I Gofio'r Gaeafau. Hynny i gyd a'r holl eitemau arferol – ffiw!

1. Sgwrs gychwynnol, ac englyn newydd sbon i Lŷr Hael (04.15) gan Gruffudd Antur
2. 06.05 Sgwrs ag Elwyn Williams, gweinyddwr y Fedwen Lyfrau
3. 09.20 Sgwrs am gategori barddoniaeth LlYF a recordiwyd yn y Fedwen Lyfrau
4. 19.00 Pos rhif 15 gan Gruffudd a'i Ymennydd Miniog
​5. 22.45 Sgwrs ag Alan Llwyd am ei gyfrol newydd, Cyrraedd
6. 32.05 Yr Orffwysfa: 'Lôn Sidan y Syniadau' gan Ifor ap Glyn
​7. 35.00 Sgwrs ag Elis Dafydd am y diweddar Gwyn Thomos
​8. 52.05 Llinell Gynganeddol Ddamweiniol y Mis!
9. 01.01.55 Eitem am gyfrol newydd gan ddosbarth cynganeddu Idris Reynolds
10. 01.06.40 Y Newyddion Heddiw

June's edition of the Clera podcast is a monster! Available on both SoundClound and iTunes, this month's feast has three items from Y Fedwen Lyfrau (an annual book festival held this year in Carmarthen), including a discussion on the Wales Book of the Year Welsh-language poetry category, as well a poem by the National Poet of Wales, Ifor ap Glyn, from his new collection, Cuddle Call?, and a talk with poet Elis Dafydd, creator of a recent film celebrating the work of the late Gwyn Thomas.

Dyma ffarwelio, o'r diwedd, â'r hen aeaf hir, a chroesawu'r heulwen yn ôl i Gymru, ynghyd â rhifyn newydd o bodlediad Clera, sy ar gael ar SoundCloud ac ar iTunes. Mae'r Pwnco y tro hwn yn un digon arbennig, am ei fod yn cynnwys lleisiau rhai o gantorion amlycaf Cymru – Huw Chiswell, Cleif Harpwood, Gwyneth Glyn, Twm Morys, Rhys Meirion ac Elin Fflur – a hynny mewn ymateb i'r cwestiwn: a oes ots am y geiriau mewn cân, ynteu ai'r alaw'n unig sy'n bwysig? Yn ogystal â'r holl eitemau arferol, o bos Gruffudd Antur i bob un darn o newyddion barddol, mae podlediad mis Ebrill hefyd yn cynnwys cerdd gan Alan Llwyd o'i gyfrol newydd, Cyrraedd (Barddas), a recordiad o dalwrn a gynhaliwyd yn ddiweddar gan Ysgol Farddol Caerfyrddin, pan osodwyd tasg anarferol i'r timau, sef llunio arwyddair i Clera. Diolch i'r meuryn Idris Reynolds am osod y dasg, ac i'r timau am lunio arwyddeiriau hyfryd! Dyma'r cwpled buddugol gan dîm Beirdd Myrddin:

Mae calon ein barddoniaeth
Yng nghuriadau'r ffrindiau ffraeth.

1. Pwnco: sgwrs gychwynnol a'r englyn diweddaraf i Lŷr Hael (07.45), ynghyd ag eitem estynedig am bwysigrwydd geiriau mewn caneuon gyda rhai o'n cantorion amlycaf (08.35)
2. 34.15 Pos rhif 14 gan Gruffudd a'i Ymennydd Miniog
3. 38.40 Yr Orffwysfa: cerdd newydd sbon gan Alan Llwyd
4. 41.35 Recordiad o dalwrn Ysgol Farddol Caerfyrddin
5. 46.00 Llinell Gynganeddol Ddamweiniol y Mis!
​6. 52.25 Y Newyddion Heddiw

The main topic of this month's Clera podcast (available on both SoundCloud and iTunes) is whether words matter in a song, or is it all down to the melody? Aneirin and I offer our own two cents, but perhaps of more value are the responses of six of Wales's leading singer-songwriters: Huw Chiswell, Cleif Harpwood, Gwyneth Glyn, Twm Morys, Rhys Meirion and Elin Fflur. This and all the usual favourites, as well as a brand new poem by Alan Llwyd and a special recording from a talwrn held recently in Carmarthen.

Wrandawyr o bedwar ban, wele anrheg Gŵyl Ddewi hwyr o goffrau podlediad Clera! Recordiwyd y rhifyn hwn yng Nghanolfan Gymraeg yr Atom yng Nghaerfyrddin ac mae, fel arfer, ar gael ar SoundCloud ac ar iTunes. Mae'r Pwnco y tro hwn wedi ei ysgogi gan ebost gan Adrian Lewis o Ben-arth, a fu'n pendroni pam fod beirdd yn darllen eu gwaith ar bapur neu sgrin heddiw, tra bod cerddorion yn aml yn canu heb ddim o'u blaen. Neidiodd Nei ar y cyfle i rannu rhywfaint o ffrwyth ei waith ymchwil am ddoethuriaeth, sef y berthynas rhwng y bardd a'i gyfrwng a'i gynulleidfa. Gwaith rhai o ddisgyblion ysgolion uwchradd Caerdydd sy i'w glywed yn yr Orffwysfa – a hynny yn llais eu datgeiniad, y prifardd Osian Rhys Jones – sef cywydd croeso Eisteddfod yr Urdd Caerdydd a'r Fro 2019. Fe ges i a Nei gyfle hefyd yng Nghaerfyrddin i gael sgwrs â Bardd Plant Cymru, Casia Wiliam, sy'n agosáu at hanner ffordd drwy ei chyfnod yn y swydd, ac â Steffan Phillips, Swyddog Llenyddiaeth yn y Gymuned i Lenyddiaeth Cymru. Hyn i gyd, a'r holl eitemau arferol, ynghyd ag englyn amserol gan Nei i gloi'r rhifyn.

1. Pwnco: englyn newydd i'n noddwr, Llŷr Hael (00.55), a sgwrs am y gamp o ddarllen cerddi ar y cof, a pha mor berthnasol yw hynny yn y sîn farddol heddiw (03.15)
2. 22.40 Pos rhif 13 gan Gruffudd a'i Ymennydd Miniog
3. 26.50 Yr Orffwysfa: cywydd croeso Eisteddfod yr Urdd Caerdydd a'r Fro 2019
4. 30.15 Sgwrs â Bardd Plant Cymru, Casia Wiliam, a Steffan Phillips o Lenyddiaeth Cymru
5. 41.15 Llinell Gynganeddol Ddamweiniol y Mis!
6. 49.55 Y Newyddion Heddiw

This month's Clera podcast was recorded at Yr Atom, the Welsh Language Centre in Carmarthen, and is available on both SoundCloud and iTunes. We discuss the role of memory in the process of performing poetry, catch up with Bardd Plant Cymru, Casia Wiliam, half way through her term, and hear a brand new poem written by secondary school pupils in Cardiff to welcome the Urdd Eisteddfod to the city in 2019.

Y mis bach – mae eisiau beirdd! Dyna o leiaf ein cred ni ar bodlediad Clera, sy ar gael ar SoundCloud ac ar iTunes. Cafodd y brif sgwrs y tro hwn ei symbylu gan bennawd colofn Ceri Wyn Jones yn y rhifyn cyfredol o gylchgrawn Barddas, sef 'faint y'ch chi'n godi am gerdd?' Mae'n beth i'w ddathlu fod pobl yng Nghymru heddiw'n dal i weld barddoniaeth fel peth y dylid talu amdano, am mai felly y bu erioed yn hanes y Gymraeg – ond tybed a ellid ac, yn wir, a ddylid ffurfioli'r berthynas rhwng y bardd a'i noddwr? Mae pos Gruffudd Antur y mis hwn yn ymwneud â'r gerdd fyrraf erioed i ennill Cadair yr Eisteddfod Genedlaethol, ac mae cerdd yr Orffwysfa wedi ei chodi o gyfrol newydd sbon y prifardd a'r cyn-Fardd Cenedlaethol Gwyneth Lewis, sef Treiglo.

​Daw'r brif eitem yn ail hanner y podlediad o Gaerfyrddin, a hynny o un o nosweithiau taith farddol newydd gan Karen Owen, sef 7 Llais – cafodd Nei gyfle i sgyrsio â Karen ei hun ac ag ambell un o'r gynulleidfa. Ces i a Nei gyfle wedyn i drafod ein hargraffiadau ni o'r perfformiad amlgyfryngol a chyffrous hwnnw. Hynny oll a recordiad o gerdd ghazal o gaer anhygoel ar gyrion Jaipur, a'r eitemau eraill arferol – Llinell Gynganeddol Ddamweiniol y Mis a'r holl newyddion o'r byd barddol.

1. Pwnco: englyn gan Gruffudd Antur i'n noddwr haelionnus, Llŷr James (07.45), pwt am fy nhrafaels yn India ac am gadair a roddodd Nei'n rhodd i ysgol yn ddiweddar (09.30), ynghyd â sgwrs am werth barddoniaeth (11.10)
2. 24.15 Pos rhif 12 gan Gruffudd a'i Ymennydd Miniog
3. 27.00 Yr Orffwysfa: cerdd gan y prifardd Gwyneth Lewis o'i chyfrol newydd, Treiglo
4. 29.30 Eitem am daith farddol 7 Llais gan Karen Owen
5. 45.40 Llinell Gynganeddol Ddamweiniol y Mis
6. 51.25 Y Newyddion Heddiw

The February Clera podcast – available on both SoundCloud and iTunes – includes a discussion on the value attached to poetry in Wales (where it is still usual for a poet to be commissioned to write a poem, often for a social occasion, and paid for it), a poem by the prifardd and former National Poet of Wales Gwyneth Lewis from her recent collection, Treiglo, and an item on Karen Owen's new poetry tour, 7 Llais.