|
Mae rhaglen boblogaidd Iaith ar Daith ar S4C yn paru dau o enwogion Cymru wrth i'r naill helpu'r llall i ddysgu Cymraeg. Nos Sul 21 Mawrth, tro'r chwaraewr rygbi James Hook oedd hi i daclo'r iaith ochr yn ochr â'r dyfarnwr Nigel Owens, ac fe ges i'r fraint o lunio englyn i longyfarch James fel anrheg ar ddiwedd y rhaglen. Dyma fe'r englyn, ynghyd ag un arall a ddaeth i'r fei wrth greu – croeso mawr, James, i fyd y Gymraeg! Clicia fan hyn i wylio'r rhaglen (ar gael tan 19 Ebrill).
S4C's popular Iaith ar Daith programme pairs two celebrities as one helps the other learn Welsh. On Sunday 21 March, it was the rugby star James Hook's turn to tackle the language with the renowned rugby referee Nigel Owens by his side. I was asked to write a short poem to congratulate James on his success – croeso, James, i fyd y Gymraeg! Click here to watch the programme (available until 19 April).
0 Comments
Last autumn, I was commissioned to write two poems by Principality Building Society to support the Welsh rugby team in the Autumn Nations Cup. Shortened versions of both poems – one in Welsh and another in English – were broadcast on television and radio, voiced by Cerys Matthews and produced by Orchard. Now the Six Nations Championship have started, both poems are back on the screen and the airways to support the team in these unprecedented times. Click here to read the complete Welsh poem, and here for the English poem.
Ar 2 Awst, yn absenoldeb yr Eisteddfod Genedlaethol, darlledwyd Oedfa BBC Radio Cymru dan fy ngofal i a Hywel Griffiths. Diolch am gael y cyfle i gydysgrifennu a chydgyflwyno'r rhaglen. A meddwl pawb ar y brifwyl, ro'n i a Hywel yn meddwl y byddai'n briodol rhoi sylw arbennig i ddau ŵr crefyddol dylanwadol o Geredigion, sef y diwygiwyr mawr Daniel Rowland o Langeitho (1713–90), a'r bardd Niclas y Glais (1879–1971), a dreuliodd lawer iawn o'i oes yn Aberystwyth. Gellir gwrando ar y rhaglen tan ddiwedd Awst drwy glicio fan hyn. Ar frig y rhaglen, dyfynnais linellau agoriadol cerdd gan Daniel Rowland a elwir yn 'halsing', sef math o gerdd boblogaidd a ddefnyddid gynt i adrodd straeon beiblaidd. Dyma ddiolch yn fawr iawn i E. Wyn James am anfon ei drawsysgrifiad ef o'r gerdd o'r unig gopi llawysgrif, sef LlGC Cwrtmawr 189, 99 (David Rees, c.1750). Halsing am y Nadolig yw'r gerdd honno, ond doedd dim gwahaniaeth am hynny, mewn gwirionedd, am fod geiriau gwahoddgar Daniel yn addas ar gyfer pob achlysur:
Ar ddiwedd y rhaglen, ceir cyfres o dri englyn gen i sy'n dathlu'r ffaith fod Duw, yn wyneb pob achos o ymbellhau cymdeithasol, yn dod i'n cwrdd ble bynnag yr y'n ni. Dduw ein Tad, rhoddwn i ti – ein diolch O dai ein trybini Am wirionedd y weddi Wydn hon: wyt gyda ni. Sul i Sadwrn, gwnei siwrnai – i’n tai dwys, A tydi yw’r gwestai, Ein Tad, a drawsffurfia’n tai Yn ddi-ildio’n addoldai. Ein Tad, tro heno badell – dy loeren Di i lawr i’n cymell, Tro ei horbit rhy hirbell At ofalon calon cell. Deffrown, Dad, ar doriad dydd – ein gweddi A rown ni o’r newydd, A daw’n ffaith dros dai ein ffydd Wawr lawn o fawr lawenydd. Ceir y tri darlleniad hyn yn y rhaglen hefyd, yn eu trefn: Salm 46; Llythyr Paul at y Philipiaid, pennod 4; Salm 103. The BBC Radio Cymru religious service on 2 August was both written and presented by Hywel Griffiths and I, and includes poems by the Nonconformist preacher from Llangeitho, Daniel Rowland (1713–90), and a poet and minister who spent much of his life in Aberystwyth, Niclas y Glais (1879–1971), as well as a short poem by myself. The programme is available online until the end of August.
A ninnau bellach wedi gadael yr Undeb Ewropeaidd – yn gyfansoddiadol, o leiaf – mae rhifyn y mis bach o bodlediad Clera (ar SoundCloud ac iTunes) yn rhoi llais i wrthdystiad y beirdd. Yn ogystal â gorffwysgerdd yr un gen i ac Aneirin, ceir cerddi hefyd gan Mari George, Iestyn Tyne, Emyr Lewis, Annes Glyn, Siôn Aled a Siân Northey – blodeuged o wyth cerdd, felly, i gadw'r fflam yn fyw. Gelli ddarllen fy ngherdd i, 'Parliament Square', ar y wefan hon drwy glicio fan hyn. Ceir hefyd rywfaint o hanes taith Aneirin i Lydaw'n ddiweddar, a thaith arall gen i i India, y tro hwn i Kolkata, er mwyn lansio a hyrwyddo cyfrol newydd o gerddi i blant, The Bhabachyacka and Other Wild Poems (Scholastic India), ar y cyd â Sampurna Chattarji. Trafodaeth hefyd ar feirniadu mewn eisteddfodau – yn cynnwys tips i gystadleuwyr a sylw i wefan wych Cymdeithas Eisteddfodau Cymru – hanes noson ddiweddaraf Cicio'r Bar gyda Mari George a Bwca, ynghyd â'r holl eitemau eraill arferol.
1. Hynt a helynt Aneurig, o Lydaw i Kolkata
2. 15.25 Pwnco: beirniadu eisteddfodol 3. 29.55 Pos rhif 36 gan Gruffudd a'i Ymennydd Miniog 4. 33.10 Y Gorffwysgerddi: rhesaid o gerddi i nodi gadael yr Undeb Ewropeaidd 5. 43.25 Llinell Gynganeddol Ddamweiniol y Mis! 6. 50.40 Y Newyddion Heddiw
In the wake of the UK's departure from the European Union, February's Clera podcast (on both SoundCloud and iTunes) has a medley of poems by eight poets that form a challenge to those who think the battle's over (read mine here). We also hear from Aneirin about his recent visit to Brittany, I share some stories from my recent visit to Kolkata, and we both discuss the role of adjudicating in eisteddfodau all across Wales.
Ddiwrnod olaf Ionawr eleni, fe ges i fy hun ar gyrion Llundain â rhyw chwe awr i'w treulio cyn dal trên yn ôl i Aberystwyth. A hithau'n ddiwedd cyfnod hir i'r Deyrnas Unedig o fod yn aelod cyflawn o'r Undeb Ewropeaidd, fe ges i fy nhynnu i gylch y llewod yn Parliament Square. Ac i sgubo hynny o arswyd o'r cof, dyma gael llond pen o wynt drannoeth a theimlo brath yr ewyn wrth ymuno â gwrthdystiad llafar ar brom Aber. I ddarllen yr hanes yn llawn, ynghyd â chywydd a ysgrifennais yn sgil yr ymweliad â chanol Llundain, clicia fan hyn.  A chance visit to the bowels of London at the end of January led to a poem that you can read here. The poison of Brexit found its antidote the next day, on a dazzlingly tempestuous day of fierce wind and smashing waves on the Aber seafront, where a large crowd came together in a show of strength and compassion in the face of such constitutional folly.
|
Blog eurig.cymrucerddi | syniadau Archif | Archives
February 2021
Categorïau | Categories
All
|
RSS Feed