eurig salisbury
  • Cerddi | Poems
    • Cerddi 2023 Poems >
      • The Little Things | March 2023
      • Archif Ddarlledu Cymru | Mawrth 2023
      • Wales Broadcast Archive | March 2023
    • Cerddi 2022 Poems >
      • I Gyfarch Erin | Awst 2022
    • Cerddi 2021 Poems >
      • Cywydd croeso | Awst 2021
      • Codwn | Hydref 2021
      • Rise | October 2021
    • Cerddi 2020 Poems >
      • Outside Inside Centre | November 2020
      • Ni 'da chi, bois | Tachwedd 2020
      • Parliament Square | Ionawr 2020
      • Eisteddfod Goll | Awst 2020
    • Cerddi 2019 Poems >
      • Carol Rybuddiol i'r Byd | Rhagfyr 2019
      • Arad Goch | Medi 2019
      • Gorsedh Kernow | Medi 2019
    • Cerddi 2018 Poems >
      • I Gyfarch Gruffudd Owen | Tachwedd 2018
      • To Iau ar Ben Tŷ Awen | Medi 2018
      • Mewn Hiraeth am Aneirin | Awst 2018
      • Heddlu Dyfed-Powys | Ebrill 2018
      • Two Parched Poets ǀ January 2018
    • Cerddi 2017 Poems >
      • I Gyfarch Sonia | Awst 2017
      • Y Pethau Bychain | Mawrth 2017
    • Cerddi 2016 Poems >
      • Er Cof am Eifion Gwynne | Tachwedd 2016
      • I Gyfarch Aneirin | Awst 2016
      • Brexit | Awst 2016
      • Serenestial | Awst 2016
      • Cerddi Donostïa, Gwlad y Basg | Gorffennaf 2016
      • Dychan i'r Sied yng Nghwm Du | Ionawr 2016
      • Elan Valley | January 2016
      • Cerddi Bardd y Mis | Ionawr 2016
    • Cerddi 2015 Poems >
      • I Teilo ac Einir | Awst 2015
      • I Gyfarch Hywel | Awst 2015
      • Cariad@Iaith | Mehefin 2015
      • Ger y Lli | Mehefin 2015
    • Cerddi 2014 Poems >
      • YES | Medi 2014
      • Ein Hafon Fach Ni | Medi 2014
      • Ger Taid | Awst 2014
      • Cyfarch Ceri | Awst 2014
      • Yn y Coch | Awst 2014
      • Stormy Castle, Gower | July 2014
      • Stormy Castle, Bro Gŵyr | Gorffennaf 2014
      • Old Farm Mews, Dinas Powys | Gorffennaf 2014
      • Ffwrnes, Llanelli | Gorffennaf 2014
      • New Barn, Felindre | Gorffennaf 2015
      • Talgarth Mill | July 2014
      • Melin Talgarth | Gorffennaf 2014
      • Capel Galilea, Llanilltud Fawr | Gorffennaf 2014
    • Cerddi 2012 Poems >
      • Awn Ninnau yn Bananas | Chwefror 2012
      • Sut i Goginio'r Wawr | Mehefin 2012
      • A Recipe for Dawn | June 2012
    • Cerddi 2011 Poems >
      • Stres mewn Preseb | Rhagfyr 2011
    • Cerddi 2010 Poems >
      • Yn y Coch | Gorffennaf 2010
    • Cerddi 2008 Poems >
      • Tir Newydd | Awst 2008
      • Gruffydd Aled Williams | Gorffennaf 2008
  • Blog
  • Comisiynu | Commission
  • Llyfrau | Books
  • Hanes | Bio

Blog

Oedfa BBC Radio Cymru

19/8/2020

0 Comments

 
Ar 2 Awst, yn absenoldeb yr Eisteddfod Genedlaethol, darlledwyd Oedfa BBC Radio Cymru dan fy ngofal i a Hywel Griffiths. Diolch am gael y cyfle i gydysgrifennu a chydgyflwyno'r rhaglen. A meddwl pawb ar y brifwyl, ro'n i a Hywel yn meddwl y byddai'n briodol rhoi sylw arbennig i ddau ŵr crefyddol dylanwadol o Geredigion, sef y diwygiwyr mawr Daniel Rowland o Langeitho (1713–90), a'r bardd Niclas y Glais (1879–1971), a dreuliodd lawer iawn o'i oes yn Aberystwyth.

Gellir gwrando ar y rhaglen tan ddiwedd Awst drwy glicio fan hyn.

Ar frig y rhaglen, dyfynnais linellau agoriadol cerdd gan Daniel Rowland a elwir yn 'halsing', sef math o gerdd boblogaidd a ddefnyddid gynt i adrodd straeon beiblaidd. Dyma ddiolch yn fawr iawn i E. Wyn James am anfon ei drawsysgrifiad ef o'r gerdd o'r unig gopi llawysgrif, sef LlGC Cwrtmawr 189, 99 (David Rees, c.1750). Halsing am y Nadolig yw'r gerdd honno, ond doedd dim gwahaniaeth am hynny, mewn gwirionedd, am fod geiriau gwahoddgar Daniel yn addas ar gyfer pob achlysur:
Ffyddlon gymanfa, wynebwch yma,
Na throwch wegile at hyn o eire;
Peidiwch â bleinio ennyd fach eto,
Cewch mewn pryd dife fyned tua gatre;
Os rhowch eich gluste dros rai munude,
Clowed chwi ellwch eirie’r diddanwch:
Geirie cyshurus, geirie cynffyrddus,
Geirie all fywio’r ened a’u clwo,
Geirie o newydd o fawr lawenydd,
Geirie bâr inni ddeffroi o gysgu.
Noder mai ffurf dafodieithol ar 'blino' yw 'bleino', ac mai ffurf ar 'di-fai' yw 'dife' wedyn, sef 'da, digon da, purion'. Yn wir, mae blas cryf tafodiaith Ceredigion ar y gerdd gyfan, ac roedd hynny, mentraf i, yn gwbl fwriadol, gan mai bwriad y pregethwr oedd addysgu ei gynulleidfa a denu pobl o bell ac agos i gydaddoli yn Llangeitho. Ac fel y gwyddom, fe lwyddodd yn rhyfeddol.

Fel llawer eleni, dwi a Hywel wedi rhyfeddu at dwf ac irder byd natur ar hyd a lled Ceredigion a thu hwnt. A hithau'n anterth tymor yr haf, roedd yn briodol cynnwys 'Hau a Medi', cerdd gan Niclas y Glais sy'n dathlu bendithion rhyfeddol ac oesol byd natur yn wyneb gofidiau ein bywydau meidrol.
Picture
Bwrw dy fara ar wyneb
Y dyfroedd heb amau’r drefn;
Dychwel y don o’r gorwel,
A chei dy fara drachefn.

Fe ddaw’r cynaeafau adref
Wedi canrifoedd hir,
A’r seren a grwydrodd bellaf
Yn ôl i’r ffurfafen glir.

Daw’r fedel i lenwi’r ydlannau
A chronni’r ysgubor â’i stôr,
A’r nentydd o’r cribau uchel
I’w cartref yn nyfnder y môr.
Fe lithra’r gronynnau i’r meini
Gan ildio i’r gwasgu tyn,
A chodir y môr yn ddafnau
I fwynder y cwmwl gwyn.

Pan syrthio mesen i’r ddaear
A’i sathru gan eidion a march,
Ar ddiwedd canrif hi ddyry
Ddefnyddiau i grud ac arch.
Ar ddiwedd y rhaglen, ceir cyfres o dri englyn gen i sy'n dathlu'r ffaith fod Duw, yn wyneb pob achos o ymbellhau cymdeithasol, yn dod i'n cwrdd ble bynnag yr y'n ni.

Dduw ein Tad, rhoddwn i ti – ein diolch
        O dai ein trybini
    Am wirionedd y weddi
    Wydn hon: wyt gyda ni.

Sul i Sadwrn, gwnei siwrnai – i’n tai dwys,
        A tydi yw’r gwestai,
    Ein Tad, a drawsffurfia’n tai
    Yn ddi-ildio’n addoldai.

Ein Tad, tro heno badell – dy loeren
        Di i lawr i’n cymell,
    Tro ei horbit rhy hirbell
    At ofalon calon cell.

Deffrown, Dad, ar doriad dydd – ein gweddi
         A rown ni o’r newydd,
    A daw’n ffaith dros dai ein ffydd
    Wawr lawn o fawr lawenydd.

Ceir y tri darlleniad hyn yn y rhaglen hefyd, yn eu trefn: Salm 46; Llythyr Paul at y Philipiaid, pennod 4; Salm 103.

The BBC Radio Cymru religious service on 2 August was both written and presented by Hywel Griffiths and I, and includes poems by the Nonconformist preacher from Llangeitho, Daniel Rowland (1713–90), and a poet and minister who spent much of his life in Aberystwyth, Niclas y Glais (1879–1971), as well as a short poem by myself. The programme is available online until the end of August.
0 Comments

Podlediad Clera #33 Mehefin 2019

23/6/2019

0 Comments

 
Rhifyn mis Mehefin o bodlediad Clera (ar SoundCloud ac iTunes) yw'r olaf gydag Aneirin yn Llydaw – bydd e a'i deulu'n ôl yng Nghymru erbyn y rhifyn nesaf – ac yntau'n Fardd y Mis ar BBC Radio Cymru. Yn ogystal â sgwrs Bwnco â'r Bardd Plant Cymru ewydd, Gruffudd Owen, a'r holl eitemau arferol, mae'r rhifyn hwn yn cynnwys sgwrs a recordiwyd yn noson Cicio'r Bar yn Stiwdio Gron Canolfan y Celfyddydau, a hynny rhwng Gruffudd Antur a'r bardd gerddor Iwan Huws (Cowbois Rhos Botwnnog gynt). Roedd Iwan yn lansio ei gyfrol gyntaf o farddoniaeth, Gadael Rhywbeth (Cyhoeddiadau Barddas), ac ef hefyd sy biau'r orffwysgerdd y tro hwn – recordiwyd Iwan yn canu'r gerdd y noson honno. Fe es i hefyd i seremoni Llyfr y Flwyddyn, eto yng Nghanolfan y Celfyddydau, ac fe ges i sgwrs â'r bardd arlunydd bobdimiwr Siôn Tomos Owen am ei gyfraniad e at un o'r cyfrolau ar restr fer y wobr farddoniaeth eleni, Stafell fy Haul (Cyhoeddiadau Barddas) gan Manon Rhys. A sôn am Lyfr y Flwyddyn, mae gen i ddarn ar wefan y Stamp yn trafod y tair cyfrol farddoniaeth a ddaeth i'r brig. Sgwrs hefyd – neu dair sgwrs, a bod yn deg – gan Aneirin o Gouel Broadel a Brezhoneg, sef eisteddfod y Llydawyr, i bob diben.

​1. Croeso (am y tro olaf, i Nei, o Lydaw)
2. 12.50 Y Pwnco: sgwrs â'r Bardd Plant Cymru newydd, y prifardd Gruffudd Owen
3. 22.15 Pos rhif 28 gan Gruffudd a'i Ymennydd Miniog
4. 26.00 Gruffudd Antur yn holi Iwan Huws yn noson Cicio'r Bar
5. 35.15 Yr Orffwysgerdd: Iwan Huws yn canu 'Defodau'
6. 39.10 Sgwrs â Siôn Tomos Owen yn seremoni Llyfr y Flwyddyn
7. 49.50 Awn Draw i Lydaw â'r Podlediad: Gouel Broadel a Brezhoneg
​8. 57.25 Llinell Gynganeddol Ddamweiniol y Mis!
9. 01.04.55 Y Newyddion Heddiw

This month's Clera podcast – on both SoundCloud and iTunes – is Aneirin's last from Brittany, and includes an item recorded by him at Brittany's premier cultural festival Gouel Broadel a Brezhoneg, also an interview with the new Bardd Plant Cymru, Gruffudd Owen, two recordings from Cicio'r Bar at Aberystwyth Arts Centre, one of Gruffudd Antur in conversation with Iwan Huws about his first collection of poetry, Gadael Rhywbeth (Cyhoeddiadau Barddas), and a recording of a poem from that collection sung by Iwan himself. An interview too from Wales Book of the Year, also at the Arts Centre, with illustrator and poet and master of all trades Siôn Tomos Owen, about his collaboration with Manon Rhys on her shortlisted collection of poetry, Stafell fy Haul (Cyhoeddiadau Barddas).
0 Comments

Podlediad Clera #27 Rhagfyr 2018

27/12/2018

0 Comments

 
Mae rhifyn olaf y flwyddyn o bodlediad Clera – ar SoundCloud ac ar iTunes – yn llawn dop! Trosolwg yn gyntaf gan y bardd, y llenor a'r artist Iestyn Tyne, a hynny o'r holl gyfrolau barddoniaeth a gyhoeddwyd eleni, heb anghofio bod Iestyn ei hun wedi cyhoeddi ei ail gyfrol o gerddi eleni, sef Ar Adain (Cyhoeddiadau'r Stamp). Sgwrs wedyn am fy awdl 'Porth', a ddaeth yn ail am y Gadair eleni. Fe gyhoeddwyd yr awdl honno yn y rhifyn diweddaraf o gylchgrawn Barddas ac, os hoffet ti glywed sgwrs arall amdani, y tro hwn ar BBC Radio Cymru rhyngof i a Dei Tomos, yna clicia fan hyn i wrando'r eitem gyntaf mewn rhaglen ddifyr iawn sy ar gael tan 19 Ionawr. Clywir llais swynol Gruffudd Antur yn y pos fel arfer, ond fe'i clywir hefyd yn canu deuawd efo fi mewn clip a recordiwyd yn nhalwrn Siop y Pethe (clicia fan hyn am fwy o hanes y talwrn hwnnw). Casgliad o englynion Nadoligaidd a geir y tro hwn yn yr Orffwysfa, a hynny gan y prifardd o Frynhoffnant, Idris Reynolds. Yn ogystal â'r holl eitemau arferol, roedd lle yng nghynffon y podlediad i un englyn Nadoligaidd arall, y tro hwn gen i fel bardd preswyl Heddlu Dyfed-Powys:

Clywch, lu'r hedd, mae'n wledd drwy'r wlad! Seiniwn gân
        Noson geni'r ceidwad;
    Yn y côr, brenin cariad,
​    Dwyfoldeb mewn preseb rhad.

1. Croeso a chlonc
2. 10.10 Pwnco: trosolwg gan Iestyn Tyne o gyfrolau barddoniaeth 2018
3. 18.50 Sgwrs ag Eurig am ei awdl
4. 29.35 Pos rhif 22 gan Gruffudd a'i Ymennydd Miniog + clip byr o dalwrn Siop y Pethe (32.30)
5. 34.40 Yr Orffwysfa: detholiad o englynion Nadolig gan y prifardd Idris Reynolds
6. 41.50 Awn Draw i Lydaw â'r Podlediad: barddoniaeth Lydaweg
7. 52.30 Llinell Gynganeddol Ddamweiniol y Mis!
8. 01.03.40 Y Newyddion Heddiw
​9. 01.08.45 Englyn i gloi gan Eurig

The last Clera podcast of the year – available on both SoundCloud and iTunes – is a whopper! A review of the year's poetry books by Iestyn Tyne, whose own second collection of poems is available here, an item on my poem 'Porth', which came second in the Chair competition at this year's National Eisteddfod and was published recently in Barddas – another discussion on Dei Tomos's programme on BBC Radio Cymru is available until 19 January – as well as a selection of Christmas englynion by Idris Reynolds.
0 Comments

Podlediad Clera #22 Gorffennaf 2018

30/7/2018

0 Comments

 
Ddiwedd Awst eleni, bydd Nei a'r teulu'n ffarwelio â Chymru ac yn ymfudo i Lydaw bell. Am y tro olaf am gryn amser, felly, fe ymlwybrodd y ddau ohonon ni draw i Dafarn Ffostrasol i recordio'r rhifyn diweddaraf o bodlediad Clera (ar gael ar SoundCloud ac ar iTunes), a hynny yng nghwmni dau fardd lleol o fri, sef Dai Rees Davies ac Emyr Pen-rhiw. Mae'r ddau'n aelodau o dîm talwrn Ffostrasol, un o'r ychydig dimau oedd yn rhan o'r gyfres gyntaf un o Dalwrn y Beirdd BBC Radio Cymru. Diolch am eu cwmni difyr a ffraeth! Bu'r ddau wàg yn feirniaid y llinell gynganeddol inni hefyd, ac fe gyfrannodd Emyr gerdd ysgafn i'r Orffwysfa. Hynny i gyd a'r holl eitemau arferol.

1. Cyflwyniad ac englyn arall o fawl i'r cyfrifydd Llŷr James (07.20)
2. 08.55 Sgwrs â Dai Rees Davies ac Emyr Pen-rhiw (rhan 1)
3. 27.55 Pos rhif 17 gan Gruffudd a'i Ymennydd Miniog
4. 31.15 Yr Orffwysfa: 'Talu'r Ffein' gan Emyr Pen-rhiw
5. 34.15 Sgwrs â Dai ac Emyr (rhan 2)
6. 46.15 Llinell Gynganeddol Ddamweiniol y Mis!
7. 59.20 Y Newyddion Heddiw

Nei's upcoming self-exile in Brittany means that this July's Clera podcast (available on both SoundCloud and iTunes) was the last time in a long time that he and I will muster in Ffostrasol. We went out with the help of two legendary poets who live in the village, Dai Rees Davies and Emyr Pen-rhiw, who are both members of one of the longest-serving teams on BBC Radio Cymru's flagship poetry programme, Talwrn y Beirdd.
0 Comments

Erthygl ar BBC Cymru Fyw

3/7/2018

0 Comments

 
Mae'n amlwg mai un o eitemau mwyaf poblogaidd podlediad Clera yw Llinell Gynganeddol Ddamweiniol y Mis. Dwi a Nei bellach wedi trafod cannoedd o linellau damweiniol.

Gofynnodd BBC Cymru Fyw imi lunio erthygl yn enwi ein hoff linellau cynganeddol damweiniol, felly cliciwch fan hyn i'w darllen hi

Fel dwi'n ei ddweud yn yr erthygl, mae'r diolch yn y lle cyntaf i'n gwrandawyr gwych am fod â chlustiau mor fain a llygaid mor graff, ac am fod mor barod i anfon eu llinellau aton ni. 'Fyddai dim modd cynnal yr eitem – na'r podlediad, yn wir – heb eich cefnogaeth chi.

Cofiwch fod croeso i unrhyw un gyfrannu llinell, a chael cyfle i fod yn bencampwr (damweiniol) yr eitem – ewch i @Clera ar Twitter neu anfon ebost at podlediad.clera@hotmail.com.
Picture

I was invited recently to write an article for BBC Cymru Fyw on a regular item in the Clera podcast, namely one in which listeners send in lines of accidental cynghanedd that they've seen or heard anywhere and in any language. The one in the picture above is a good example – the words 'winter – beer is best' form a perfect cynghanedd sain!
0 Comments
<<Previous

    Blog eurig.cymru

    cerddi | syniadau
    poems | ideas


    Tweets by eurig

    Archif | Archives

    February 2023
    January 2023
    December 2022
    July 2022
    April 2022
    October 2021
    September 2021
    July 2021
    March 2021
    February 2021
    August 2020
    June 2020
    May 2020
    April 2020
    October 2019
    September 2019
    August 2019
    July 2019
    June 2019
    May 2019
    April 2019
    March 2019
    February 2019
    January 2019
    December 2018
    November 2018
    October 2018
    September 2018
    August 2018
    July 2018
    June 2018
    May 2018
    April 2018
    March 2018
    February 2018
    January 2018
    December 2017
    November 2017
    October 2017
    September 2017
    August 2017
    July 2017
    June 2017
    May 2017
    March 2017
    February 2017
    January 2017
    December 2016
    November 2016
    October 2016
    September 2016
    August 2016
    May 2016
    April 2016
    March 2016
    February 2016
    January 2016


    Categorïau | Categories

    All
    Aberystwyth
    Adolygiad
    Barn
    BBC Radio Cymru
    Books
    Cerddi Newydd
    Children
    Cicio'r Bar
    Comisiynu
    Commission
    Croeso
    Cyfieithu
    Cymraeg
    Eisteddfod
    English
    Gwefan
    Huw Morys
    India
    Kernow
    Llyfrau
    New Poetry
    Opinion
    O'r Pedwar Gwynt
    Plant
    Podlediad Clera
    Poetry Wales
    Review
    S4C
    Saesneg
    Taliesin
    Talwrn
    Website
    Welcome
    Welsh
    Y Stamp

    RSS Feed

eurig.cymru
sefydlwyd yn Ionawr 2016 | established January 2016
hawlfraint Eurig salisbury o ran y testun a'r lluniau, oni nodir yn wahanol | all text and pictures © Eurig Salisbury unless otherwise stated
  • Cerddi | Poems
    • Cerddi 2023 Poems >
      • The Little Things | March 2023
      • Archif Ddarlledu Cymru | Mawrth 2023
      • Wales Broadcast Archive | March 2023
    • Cerddi 2022 Poems >
      • I Gyfarch Erin | Awst 2022
    • Cerddi 2021 Poems >
      • Cywydd croeso | Awst 2021
      • Codwn | Hydref 2021
      • Rise | October 2021
    • Cerddi 2020 Poems >
      • Outside Inside Centre | November 2020
      • Ni 'da chi, bois | Tachwedd 2020
      • Parliament Square | Ionawr 2020
      • Eisteddfod Goll | Awst 2020
    • Cerddi 2019 Poems >
      • Carol Rybuddiol i'r Byd | Rhagfyr 2019
      • Arad Goch | Medi 2019
      • Gorsedh Kernow | Medi 2019
    • Cerddi 2018 Poems >
      • I Gyfarch Gruffudd Owen | Tachwedd 2018
      • To Iau ar Ben Tŷ Awen | Medi 2018
      • Mewn Hiraeth am Aneirin | Awst 2018
      • Heddlu Dyfed-Powys | Ebrill 2018
      • Two Parched Poets ǀ January 2018
    • Cerddi 2017 Poems >
      • I Gyfarch Sonia | Awst 2017
      • Y Pethau Bychain | Mawrth 2017
    • Cerddi 2016 Poems >
      • Er Cof am Eifion Gwynne | Tachwedd 2016
      • I Gyfarch Aneirin | Awst 2016
      • Brexit | Awst 2016
      • Serenestial | Awst 2016
      • Cerddi Donostïa, Gwlad y Basg | Gorffennaf 2016
      • Dychan i'r Sied yng Nghwm Du | Ionawr 2016
      • Elan Valley | January 2016
      • Cerddi Bardd y Mis | Ionawr 2016
    • Cerddi 2015 Poems >
      • I Teilo ac Einir | Awst 2015
      • I Gyfarch Hywel | Awst 2015
      • Cariad@Iaith | Mehefin 2015
      • Ger y Lli | Mehefin 2015
    • Cerddi 2014 Poems >
      • YES | Medi 2014
      • Ein Hafon Fach Ni | Medi 2014
      • Ger Taid | Awst 2014
      • Cyfarch Ceri | Awst 2014
      • Yn y Coch | Awst 2014
      • Stormy Castle, Gower | July 2014
      • Stormy Castle, Bro Gŵyr | Gorffennaf 2014
      • Old Farm Mews, Dinas Powys | Gorffennaf 2014
      • Ffwrnes, Llanelli | Gorffennaf 2014
      • New Barn, Felindre | Gorffennaf 2015
      • Talgarth Mill | July 2014
      • Melin Talgarth | Gorffennaf 2014
      • Capel Galilea, Llanilltud Fawr | Gorffennaf 2014
    • Cerddi 2012 Poems >
      • Awn Ninnau yn Bananas | Chwefror 2012
      • Sut i Goginio'r Wawr | Mehefin 2012
      • A Recipe for Dawn | June 2012
    • Cerddi 2011 Poems >
      • Stres mewn Preseb | Rhagfyr 2011
    • Cerddi 2010 Poems >
      • Yn y Coch | Gorffennaf 2010
    • Cerddi 2008 Poems >
      • Tir Newydd | Awst 2008
      • Gruffydd Aled Williams | Gorffennaf 2008
  • Blog
  • Comisiynu | Commission
  • Llyfrau | Books
  • Hanes | Bio