Mae'n fis prynu anrhegion! A beth well ar rifyn olaf y flwyddyn o Clera (ar SoundCloud ac ar iTunes) nag arolwg o'r cyfrolau barddol a'r cyfrolau gan feirdd sy ar gael y Nadolig hwn? Ceir cyfraniadau gan Alaw Mai Edwards (Golygydd Creadigol Cyhoeddiadau Barddas), Casia Wiliam (cyn-Fardd Plant Cymru ac awdur Eliffant yn Eistedd ar Enfys), Ffrank Olding (bardd y gyfrol newydd Eilun), Esyllt Lewis (un o olygyddion cylchgrawn Y Stamp), Elinor Wyn Reynolds (awdur y nofel Gwirionedd) ac Iwan Rhys (awdur y nofel Y Bwrdd). Achubais i a Nei ar y cyfle wedyn i gael sgwrs fer am gyfrol newydd Nei, Byw Iaith: Taith i Fyd y Llydaweg (Gwasg Carreg Gwalch), ac am fy nghyfrol newydd i o gerddi, Llyfr Gwyrdd Ystwyth (Cyhoeddiadau Barddas), a fydd allan yn y siopau'n fuan. Yn ogystal ag ychydig o hanes fy nhaith ddiweddar i India, er mwyn lansio a hyrwyddo cyfrol newydd o farddoniaeth, The Bhyabachyacka and Other Wild Poems (Scholastic India), ceir sgwrs hefyd a recordiwyd yn Delhi rhyngof i a'm cyd-awdur, Sampurna Chattarji, sy'n cynnwys recordiad ohoni'n darllen ei cherdd 'Eisteddfod'. Hynny i gyd, a phedwaredd rownd Talwrn y Beirdd Ifanc, sef tasg yr haicw, gorffwysgerdd dymhorol gan Geraint Løvgreen a'r holl eitemau arferol.

1. Hanes diweddar Aneurig
2. 09.55 Pwnco: holl lyfrau barddol y Nadolig
3. 22.45 Sgwrs fer am gyfrol newydd Nei, Byw Iaith: Taith i Fyd y Llydaweg, a'm cyfrol newydd i o farddoniaeth, ​Llyfr Gwyrdd Ystwyth
4. 42.00 Pos rhif 34 gan Gruffudd a'i Ymennydd Miniog
5. 46.35 Yr Orffwysgerdd: 'Siôn Corn' gan Geraint Løvgreen
6. 49.05 Talwrn y Beirdd Ifanc: pedwaredd rownd yr ornest gyntaf
​7. 53.25 Sgwrs â Sampurna Chattarji a recordiwyd yn Delhi
​8. 01.08.10 Llinell Gynganeddol Ddamweiniol y Mis!
9. 01.12.50 Y Newyddion Heddiw

This month's Clera podcast (on both SoundCloud and iTunes) provides a personal shopping experience to some of the season's new books by some of the publishing industry's key agents and writers. Also a seasonal poem by Geraint Løvgreen, a conversation with Sampurna Chattarji, recorded on my recent visit to Delhi to launch and promote a brand new book of poems for children with Sampurna, The Bhabachyacka and Other Wild Poems (Scholastic India), and much more!

A dilyn yr eitem gyntaf o Ŵyl Gerallt yn y rhifyn diwethaf o bodlediad Clera (sy ar gael ar SoundCloud ac ar iTunes), sgwrs arall o'r ŵyl a geir yn rhifyn mis Tachwedd, y tro hwn rhwng enillydd y Gadair eleni, Jim Parc Nest, a'r archdderwydd newydd, Myrddin ap Dafydd. Daw'r orffwysfa y tro hwn o flodeugerdd newydd o gerddi doniol a olygwyd gan Gruffudd Owen, sef Chwyn (Cyhoeddiadau Barddas), cerdd gan y bardd ddigrifwr o fri Iwan Rhys am y gwaith trist o eillio'i farf. Achubodd Nei ar y cyfle yng Ngŵyl Gerallt i holi Karen Owen am ei CD newydd o gerddi ac am ei chyfrol arfaethedig o farddoniaeth ac, at hynny, ry'n ni wedi cyrraedd y drydedd rownd, sef rownd y gân, yn Nhalwrn y Beirdd Ifanc rhwng Bwystfilod Bro Myrddin a Phiwmas y Preseli. Dwi hefyd, o'r diwedd, wedi dewis enw ar gyfer fy nghyfrol newydd o farddoniaeth, sef Llyfr Gwyrdd Ystwyth – bydd honno mas yn fuan!

1. Hanes y byd a'r betws
2. 13.40 Pwnco: sgwrs o Ŵyl Gerallt rhwng Jim Parc Nest a Myrddin ap Dafydd
3. 23.45 Pos rhif 33 gan Gruffudd a'i Ymennydd Miniog
4. 28.05 Sgwrs â Karen Owen am ei gwaith CD newydd o gerddi
5. 38.00 Yr Orffwysgerdd: 'Marwnad fy Marf' gan Iwan Rhys
6. 43.35 Talwrn y Beirdd Ifanc: y drydedd rownd o'r ornest gyntaf
7. 01.02.25 Llinell Gynganeddol Ddamweiniol y Mis!
8. 01.07.15 Y Newyddion Heddiw!

Following on from a recording from Gŵyl Gerallt on last month's Clera podcast (available on both SoundCloud and iTunes), this month's podcast has another recording from the festival, a conversation this time between this year's winner of the Chair at the National Eisteddfod, Jim Parc Nest, and the new archdruid, Myrddin ap Dafydd. A shorter conversation also with Karen Owen about her new CD and collection of poetry, as well as a poem by Iwan Rhys from a new anthology of humorous poems, Chwyn​ (Cyhoeddiadau Barddas).

Mae rhifyn mis Hydref o bodlediad Clera ar gael ar SoundCloud ac ar iTunes, ac yn rhoi llwyfan i'r hyn a ddigwyddodd ar lwyfan Gŵyl Gerallt, a gynhaliwyd yng Ngwesty'r Eryrod yn Llanrwst ddiwedd y mis. Bydd mwy o arlwy'r ŵyl ar y podlediad dros y misoedd nesaf, ond fe ddechreuwn â recordiad o sgwrs rhwng Philippa Gibson a Tudur Dylan Jones. Ceir hefyd y rownd nesaf yn eitem Talwrn y Beirdd Ifanc, sef cystadleuaeth y triban rhwng Bwystfilod Bro Myrddin a Phiwmas y Preseli, ynghyd â gorffwysgerdd arbennig gan Karen Owen a Rhys Iorwerth, sef cywydd 'Curo' a luniwyd gan y ddau fardd hynny ac Iwan Llwyd yn ymryson Gŵyl Maldwyn yn 2008. Sôn hefyd am gyfrol newydd gan Aneirin, Byw Iaith: Taith i Fyd y Llydaweg (Gwasg Carreg Gwalch), sef hanes ei gyfnod yn Llydaw'n ddiweddar ac, yn wir, hanes ehangach yr iaith Lydaweg. At hynny, englynion a luniwyd gen i a Hywel Griffiths ar ein hymweliad â Chernyw ddiwedd Medi er mwyn cynrychioli Gorsedd Cymru yng Ngorsedh Kernow – a llawer mwy!

1. Hynt a helynt y ddau gyflwynydd
2. 10.10 Englynion gen i a Hywel Griffiths a ddarllenwyd yng Ngorsedh Kernow ddiwedd Medi
​3. 12.30 Pwnco: sgwrs o Ŵyl Gerallt rhwng Philippa Gibson a Tudur Dylan Jones
4. 23.45 Pos rhif 32 gan Gruffudd a'i Ymennydd Miniog
5. 28.25 Yr Orffwysgerdd: 'Curo' gan Karen Owen, Rhys Iorwerth ac Iwan Llwyd
6. 31.55 Talwrn y Beirdd Ifanc: yr ail rownd o'r ornest gyntaf
7. 40.15 Llinell Gynganeddol Ddamweiniol y Mis!
8. 50.00 Y Newyddion Heddiw

This month's Clera podcast (on SoundClound and iTunes) has a live recording of a conversation between Philippa Gibson and Tudur Dylan Jones from Gŵyl Gerallt in Llanrwst, as well as round two from the Talwrn y Beirdd Ifanc competition, and a new poem performed by Karen Owen and Rhys Iorwerth.

Mae rhifyn mis Medi o bodlediad Clera – ar SoundCloud ac ar iTunes – ychydig yn wahanol i'r afer, am fod llais Aneirin yn eisiau! Heblaw am ddarn bychan ar y dechrau lle mae Nei'n esbonio pam, wrth gwrs. Yn ei absenoldeb, fe ges i gwmni Gruffudd Antur a dau westai arbennig, Phil Davies a Richard Owen, y ddau o'r Cyngor Llyfrau gynt ac yn eisteddfodwyr brwd a phrofiadol. Diolch i'r tri am sgwrs Bwnco ddifyr iawn yn cloriannu agweddau llenyddol yr Eisteddfod Genedlaethol yn Llanrwst fis Awst, o'r Babell Lên i gyfrol y Cyfansoddiadau. Daw'r orffwysgerdd gan y prifardd Tudur Hallam o'i gyfrol newydd sbon o gerddi, Parcio (Cyhoeddiadau Barddas). At hynny, mae'r rhifyn hwn yn gartref i eitem newydd a chyffrous iawn, sef cynnyrch dwy ornest arbennig o Dalwrn y Beirdd Ifanc gyda'r meuryn brifardd Ceri Wyn Jones. Y tro hwn, cystadleuaeth y limrig yw'r arlwy, a hynny o'r ornest gyntaf a gynhaliwyd yn Sinema Canolfan y Celfyddydau yn Aberystwyth rhwng Bwystfilod Bro Myrddin a Piwmas y Preseli. Mwynhewch!

1. Ble mae Nei?
2. 06.00 Pwnco: adladd yr Eisteddfod Genedlaethol gyda Phil Davies a Richard Owen
​3. 34.30 Pos rhif 31 gan Gruffudd a'i Ymennydd Miniog
4. 42.30 Yr Orffwysgerdd: 'Gwynion' gan y prifardd Tudur Hallam
5. 46.40 Talwrn y Beirdd Ifanc: y rownd gyntaf o'r ornest gyntaf
6. 59.15 Llinell Gynganeddol Ddamweiniol y Mis!
7. 01.08.35 Y Newyddion Heddiw

September's Clera podcast – on both SoundCloud and iTunes – takes a look back at the National Eisteddfod hend at the beginning of August in Llanrwst with two guests, Phil Davies and Richard Owen, both seasoned eisteddfod-goers! A poem also by Tudur Hallam from his new collection, Parcio, and an item from a special Talwrn y Beirdd Ifanc competition recorded in July in Aberystwyth Arts Centre between two teams of young poets, Bwystfilod Bro Myrddin (the beasts of Bro Myrddin) and Piwmas y Preseli (Preseli pumas). But where's Aneirin?

Yn y mis bach – chwedl Mererid Hopwood, chwedl Nei'r rhifyn hwn – mae eisiau beirdd! Ym mhodlediad Clera'r mis hwn – cyfle'n gyntaf i sgyrsio am ambell beth sy wedi digwydd ar y sin yn ddiweddar, yn cynnwys noson Cicio'r Bar yn Aberystwyth, erthygl gan Iestyn Tyne ar wefan y Stamp am 'Atgof' Prosser Rhys a phrosiect newydd gen i ar gyfer creu talwrn i bobl ifanc. Y bwriad yw sefydlu timau talwrn mewn pedair ysgol uwchradd dros y misoedd nesaf, a gofyn i bobl ifanc Cymru ailddychmygu'r hyn yw'r talwrn ar gyfer yr unfed ganrif ar hugain, gyda chymorth gan y prifardd Gruffudd Eifion Owen a'r cyn-Fardd Plant Anni Llŷn. Sgwrs bwnco wedyn am y talwrn a'r ymryson – a'r gwahaniaeth pwysig rhwng y ddwy gystadleuaeth farddol! – gyda chyfraniadau gwerthfawr gan y prifardd archdderwydd Myrddin ap Dafydd a'r prifardd feuryn ei hun, Ceri Wyn Jones. Daw'r orffwysgerdd y tro hwn gan Caryl Bryn, a gellir darllen y gerdd yn y rhifyn diweddaraf o gylchgrawn Barddas. Ac yn ogystal â'r holl eitemau arferol, sgwrs ddiddorol iawn gan Nei am Kervarker, bardd o Lydaw a ddaeth i Gymru ddechrau'r bedwaredd ganrif ar ddeg i gymryd rhan yn eisteddfodau'r Fenni. Ar gael ar SoundCloud ac ar iTunes.

1. Croeso a sgwrs am y byd barddol a'i bethau
2. 12.25 Pwnco: y talwrn a'r ymryson
3. 38.15 Pos rhif 24 gan Gruffudd a'i Ymennydd Miniog
4. 42.40 Yr Orffwysfa: 'Rhiwlas' gan Caryl Bryn
5. 44.55 Awn Draw i Lydaw â'r Podlediad: Kervarker ac eisteddfodau'r Fenni
​6. 57.05 Llinell Gynganeddol Ddamweiniol y Mis!
7. 01.02.45 Y Newyddion Heddiw

This month's Clera podcast includes an introduction to a my current project at the Department of Welsh and Celtic Studies at Aberystwyth to hold a 'talwrn' competition for young people over the coming months, an overview of what 'talwrn' and 'ymryson' mean – and the important differences between them! – with insight by the new archdruid Myrddin ap Dafydd and the presenter and adjudicator of BBC Radio Cymru's Talwrn y Beirdd programme, Ceri Wyn Jones. New poetry also by Caryl Bryn and a look back at Kervarker – one of Brittany's most notable poets – and his antics at the nineteenth century eisteddfodau. Available on both SoundCloud and iTunes.