Ar 2 Awst, yn absenoldeb yr Eisteddfod Genedlaethol, darlledwyd Oedfa BBC Radio Cymru dan fy ngofal i a Hywel Griffiths. Diolch am gael y cyfle i gydysgrifennu a chydgyflwyno'r rhaglen. A meddwl pawb ar y brifwyl, ro'n i a Hywel yn meddwl y byddai'n briodol rhoi sylw arbennig i ddau ŵr crefyddol dylanwadol o Geredigion, sef y diwygiwyr mawr Daniel Rowland o Langeitho (1713–90), a'r bardd Niclas y Glais (1879–1971), a dreuliodd lawer iawn o'i oes yn Aberystwyth. Gellir gwrando ar y rhaglen tan ddiwedd Awst drwy glicio fan hyn. Ar frig y rhaglen, dyfynnais linellau agoriadol cerdd gan Daniel Rowland a elwir yn 'halsing', sef math o gerdd boblogaidd a ddefnyddid gynt i adrodd straeon beiblaidd. Dyma ddiolch yn fawr iawn i E. Wyn James am anfon ei drawsysgrifiad ef o'r gerdd o'r unig gopi llawysgrif, sef LlGC Cwrtmawr 189, 99 (David Rees, c.1750). Halsing am y Nadolig yw'r gerdd honno, ond doedd dim gwahaniaeth am hynny, mewn gwirionedd, am fod geiriau gwahoddgar Daniel yn addas ar gyfer pob achlysur:
Ar ddiwedd y rhaglen, ceir cyfres o dri englyn gen i sy'n dathlu'r ffaith fod Duw, yn wyneb pob achos o ymbellhau cymdeithasol, yn dod i'n cwrdd ble bynnag yr y'n ni. Dduw ein Tad, rhoddwn i ti – ein diolch O dai ein trybini Am wirionedd y weddi Wydn hon: wyt gyda ni. Sul i Sadwrn, gwnei siwrnai – i’n tai dwys, A tydi yw’r gwestai, Ein Tad, a drawsffurfia’n tai Yn ddi-ildio’n addoldai. Ein Tad, tro heno badell – dy loeren Di i lawr i’n cymell, Tro ei horbit rhy hirbell At ofalon calon cell. Deffrown, Dad, ar doriad dydd – ein gweddi A rown ni o’r newydd, A daw’n ffaith dros dai ein ffydd Wawr lawn o fawr lawenydd. Ceir y tri darlleniad hyn yn y rhaglen hefyd, yn eu trefn: Salm 46; Llythyr Paul at y Philipiaid, pennod 4; Salm 103. The BBC Radio Cymru religious service on 2 August was both written and presented by Hywel Griffiths and I, and includes poems by the Nonconformist preacher from Llangeitho, Daniel Rowland (1713–90), and a poet and minister who spent much of his life in Aberystwyth, Niclas y Glais (1879–1971), as well as a short poem by myself. The programme is available online until the end of August.
0 Comments
Leave a Reply. |
Blog eurig.cymrucerddi | syniadau Archif | Archives
February 2023
Categorïau | Categories
All
|