Cerddi newydd | New poems

Ar 15 Ionawr 2016 cynhaliwyd symposiwm undydd yng Nghanolfan y Celfyddydau, Aberystwyth, o'r enw 'Strata: Art and Science Collaborations in the Anthropocene'. Fe'i llywiwyd gan yr Athro Stephen Tooth (Sefydliad Daearyddiaeth a Gwyddorau Daear) and Julian Ruddock (Ysgol Gelf).

On 15 January 2016 a one-day symposium entitled 'Strata: Art and Science Collaborations in the Anthropocene' was held at the Aberystwyth Arts Centre, steered by both Professor Stephen Tooth (Department of Geography and Earth Sciences) and Julian Ruddock (School of Art).

Mae'r ffaith nad yw'r gair 'Anthroposen' wedi cyrraedd y geiriaduron hyd yn hyn yn dyst i'r trafodaethau cyfredol yn y maes. Yr hyn a gynigir gan nifer o arbenigwyr yn y maes (er na cheir consensws eto), yw y dylid arfer yr Anthroposen fel term ar gyfer yr oes ddiweddaraf hon yn hanes y ddaear, pan fo'r effaith y mae pobl yn ei chael ar amgylchedd, hinsawdd ac ecoleg y blaned yn nodedig o bellgyrhaeddol.

​Ar ei flog, mae Stephen Tooth yn gofyn:

Have we now exited from the Holocene epoch (the present interglacial time division that started around 11,700 years ago) and entered a new geological interval, one defined by humanity?

Cafodd y cwestiwn hwn ei drafod yn y symposiwm mewn rhaglen amrywiol iawn o gyflwyniadau a thrafodaethau yn seiliedig ar gydweithio rhwng y gwyddorau a'r celfyddydau, yn cynnwys celfyddyd gain, cerflunio, ffilm, rhyddiaith, sain, cerddoriaeth a barddoniath.

Roeddwn i'n un o griw o feirdd a wahoddwyd i gymryd rhan yn y symposiwm er mwyn rhoi rhai o'r syniadau hyn ar waith mewn cyswllt ag un rhan o Gymru - mynyddoedd yr Elenydd. Es i a Stephen Tooth, Hywel Griffiths, Dewi Roberts, Gavin Goodwin a Tyler Keevil ar daith undydd i'r ucheldir ym mis Rhagfyr 2015, ac mae'r ddwy gerdd a luniais ar gyfer y symposiwm ar sail y daith honno - y naill yn Gymraeg a'r llall yn Saesneg - bellach ar gael i'w darllen ar y wefan hon:

⚬ Dychan i'r Sied yng Nghwm Du
⚬ Elan Valley

The Anthropocene is a term increasingly used to describe the present era of geological time, during which human activity is considered to be the dominant influence on the environment, climate and ecology of the earth.

​As Stephen Tooth asks on his blog:

Have we now exited from the Holocene epoch (the present interglacial time division that started around 11,700 years ago) and entered a new geological interval, one defined by humanity?

This question was explored at the symposium in a series of presentations and discussions based art-science approaches, including different combinations of visual art, sculpture, film, poetry, writing, sound and music.

I was one of a group of writers who were invited to take part in the symposium to explore these issues in connection with one specific part of the country - the mountains of mid Wales (yr Elenydd). Following a fascinating day trip with Stephen Tooth, Hywel Griffiths, Dewi Roberts, Gavin Goodwin and Tyler Keevil in bleak December 2015, I composed two poems for the symposium - one in Welsh and the other in English - and both are now available on my website:

⚬ Dychan i'r Sied yng Nghwm Du
⚬ Elan Valley